NA NOWY ROK

NA BARANI SKOK

Jarek Polskę zbaw

NIE TAKIE CZARNE CHMURY

Jest wigilia Wigilii Bożego Narodzenia 1973 r., ludzie są zajęci przygotowaniem do Świąt. Tymczasem w telewizorze słychać żywą muzykę i widać jeźdźców. To początek „Czarnych chmur”, jednego z kultowych seriali z czasów PRL.

Każdy serial był wtedy wydarzeniem i tematem rozmów. Tym bardziej polski i spod znaku płaszcza i szpady, z popularnymi aktorami, a reżyserowany przez Andrzeja Konica, twórcę przebojowego „Klossa”. Zupełna nowość, nic dziwnego, że wielu na lata zapadł w pamięć i chcieli go oglądać ponownie, potem trzeci, piaty raz.

KTO CZYTA NIE ZBŁĄDZI

KTO CZYTA KSIĄŻKI, ŻYJE PODWÓJNIE, TWIERDZI UMBERTO ECO. MOŻNA WIERZYĆ PISARZOWI: SAM CZYTA I PISZE TAKŻE O... CZYTANIU. TO MOCNY ARGUMENT, ŻEBY POD CHOINKĘ WSUNĄĆ KSIĄŻKĘ.

Wydawnictwa prześcigają się przed Bożym Narodzeniem ofertą, jest w czym wybierać, ale jak to zrobić? Może bacząc na przestrogę  Edmond de Goncourta, fundatora prestiżowej literackiej nagrody Goncourtów? „Mężczyzna szuka w książkach prawdy, kobieta złudzeń” –twierdził. Warto wejść w skórę obdarowywanego, choć szansa, że trafimy w jego gust, nie jest wielka. 

KRÓLOWAŁ OCET

STAN WOJENNY DLA PRZECIĘTNEGO POLAKA BYŁ SZOKUJĄCY. MUSIAŁ PRZYSTOSOWAĆ SIĘ DO CZOŁGÓW i PATROLI, I DO GODZINY MILICYJNEJ. DO PUSTYCH SKLEPÓW PRZYZWYCZAIŁ SIĘ JUŻ WCZEŚNIEJ.

Internowani i aresztowani działacze, zabici górnicy, spacyfikowane zakłady, ludzie wyrzucani z pracy, a na ulicach czołgi i ZOMO. Zupełnie nieznana przyszłość, groza i beznadzieja. Przeżycia pierwszych tygodni stanu wojennego były traumatyczne nie tylko dla więzionych działaczy Solidarności. Przeciętny warszawiak też odczuwał traumę nagle, po 13 grudnia 1981 r. zmienioną rzeczywistością, do której, chcąc – nie chcąc musiał się przystosować. Jak do zimy i mrozu. 

DWAJ LUDZIE W KAMIZELKACH

Czy na miano wynalazcy kamizelki kuloodpornej bardziej zasługuje Kazimierz Żegleń, czy Jan Szczepanik? A może zasługują obaj? Pewne jest, że ten specyficzny typ kamizelki jest polskim wynalazkiem.

http://pl.wikipedia.org/wiki/
Plik:First_bulletproof_vest..

Kamizelka, charakteryzująca się brakiem rękawów i kołnierza, a zapinana na guziki, była w pierwszych latach ubiegłego wieku powszechnym fragmentem ubioru. Ale o kamizelce kuloodpornej, nazywanej zamiennie pancerzem, mało kto słyszał. Usłyszano szerzej dopiero, po tym, gdy kuloodporna tkanina, którą była wyłożona kareta króla Hiszpanii Alfonsa XIII uchroniła monarchę przed bombą i niechybną śmiercią. Czy jednak na miano wynalazcy kamizelki kuloodpornej bardziej zasługuje brat Kazimierz Żegleń, polski Zmartychwstaniec z Chicago, czy Jan Szczepanik z Tarnowa, nazywany Polskim Edisonem? A może zasługują obaj?...

MIEDZY MOSKWĄ I BRUKSELĄ

PROTESTY PRZETACZAJĄCE SIĘ PRZEZ UKRAINĘ MOGĄ, ALE NIE MUSZĄ SPOWODOWAĆ TRWAŁĄ ZMIANĘ POLITYCZNĄ NA UKRAINIE. WIELE ZALEŻY OD DETERMINACJI PROTESTUJĄCYCH W KIJOWIE.




Wiele zależy od determinacji protestujących, Ale, jak mówi ukraińskie przysłowie, jeden kij nie czyni płotu. Głównym rozgrywającym pozostaje prezydent Wiktor Janukowycz, skupiający w swoich rękach władzę, niechętny – dodajmy – czemukolwiek, co by ja ograniczało. Nawet jednak on nie spodziewał się tak silnych protestów po wycofaniu się Ukrainy z podpisania układu stowarzyszeniowego z Unią Europejską.

KOŚCIÓŁ CAŁKIEM ZACIEMNIONY

KOŚCIÓŁ JEST CAŁKOWICIE ZACIEMNIONY. OŚWIETLONY JEST SAM OŁTARZ, ŚCIANY, KRZYŻ, PATRONKA PARAFII I OBRAZ MATKI BOŻEJ OSTROBRAMSKIEJ. LUDZIE UCZESTNICZĄ W MSZY PRZY ZAPALONYCH ŚWIECACH.

Jest Adwent, są Roraty i rekolekcje. Tradycyjnie rozpoczynane przed wschodem słońca Roraty mają specjalną oprawę. Dziś niekiedy są odprawiane także po południu lub wieczorem. Wierni skarżą się na brak czasu, zabieganie, obowiązki, które utrudniają im przyjście do kościoła nawet w tym szczególnym czasie. Niektórzy proboszczowie idą im na rękę.

PENDOLINO PO TRZECH SETKACH

NIE MA DNIA, ŻEBY NIE BITO LUB NIE OGŁASZANIA BICIA (POBICIA) JAKIEGOŚ REKORDU. ALE TYLKO NIEKTÓRE ZAPISUJE SIĘ W MĄDRYCH KSIĄŻKACH. 

Większość pojawia się na chwile w gazetach, a gro tylko na chwilę wprawia nas w osłupienie, zaskoczenie, zdumienie, a nawet w zachwyt, radość, nie mówiąc, że czasem zjeżą nam włosy. Szczególnie głośne są wyczyny pendolino, który dwukrotnie bił rekordy na torach pod Psarami i Zawierciem, osiągając rekordową szybkość przejazdu pociągu w Polsce. Najpierw było 282, a potem 291 km na godzinę. Rekord, jak ta lala, tak ważny, że Premier Tysiąclecia przekazał go w trybie pilnym uczestnikom konwencji krajowej POrtii. 

WIELKI GŁÓD, WIELKI STRACH

Wielki Głód, który 80 lat temu spustoszył Ukrainę, nie omijał nikogo. Umierali Ukraińcy, Polacy, Niemcy, Żydzi. W końcu tygodnia odbędą się uroczystości Dnia Pamięci Ofiar Wielkiego Głodu.

Na Ukrainie nie ma nikogo, kogo bliższą lub dalszą rodzinę ominęłaby tragedia sprzed 80 lat. Dopiero jednak upadek Związku Sowieckiego, a szczególnie zwycięstwo Pomarańczowej Rewolucji w Kijowie, spowodowały, że temat stał się obecny, pojawiły się szczegółowe informacje, publikacje, naukowe opracowania i proklamowany został Dzień Pamięci Ofiar.
– Z przekazów rodziny, która pozostała na Ukrainie wiem, że o Wielkim Głodzie powszechnie pamiętało się – mówi Piotr Tyma, prezes Związku Ukraińców w Polsce. – Ale za tym krył się strach. Za rozmowy, rozpowszechnianie informacji na temat można było pójść do wiezienia.

KLUB RONINÓW

PUBLICYŚCI, KTÓRZY SERCA MAJĄ Z PRAWEJ STRONY CO TYDZIEŃ ROZPOCZYNAJĄ WIECZORY W KONSERWATYWNYM WARSZAWSKIM SALONIE POLITYCZNYM, NAZYWANYM KLUBEM RONINA. 

Klub i nazwę wymyślił Rafał Ziemkiewicz po tym, jak Józef Orzeł opowiedział mu, jak to drzewiej w polityce bywało. Orzeł, niegdyś polityk Porozumienia Centrum, wcześniej działacz solidarnościowego podziemia, a dziś wiceprezes Stowarzyszenia Miasto w Internecie i ekspert z dziedziny edukacji cyfrowej, mówił o czasach świetności PC. Partia była w porządku, ale brakowało miejsca, gdzie ludzie mogliby rozmawiać nie tylko o politycznej bieżączce, o tym, jakie ustawy uchwalić, jakie poprzeć, jakie odrzucić i jak przejąć władze.

ZULU DO ZĄDU

WIADOMOŚĆ O TYM, ŻE MIEJSCE NOWEGO MINISTRA ZAJMIE W EUROPARLAMENCIE ZULU GULA, MNIEJ ZNANY JAKO TADEUSZ ROSS, NIE CIESZY, TAK, JAK MOGŁABY CIESZYĆ.

Bo co prawda wspomniana reprezentacja niewątpliwie zostanie wzmocniona, ale za to Premier Tysiąclecia przy kolejnej rekonstrukcji nie będzie mógł powołać Zulu Guli do swojego gabinetu bez osłabienia Europarlamentu. A szkoda, bo Zulu juz dawno dał się poznać z bardzo trzeźwego spojrzenia na rzeczywistość. – Polska to jest najdowcipniejsa kraj na świecie. A jaki kraj, taki ząd – mówił  nieco sepleniąc Zulu Gula w znanym w latach 90. programie telewizyjnym. 

DZIWNY POKAZ

Nic takiego nie powinno się zdarzyć. W kościele św. Augustyna w Warszawie, ba: w żadnej świątyni nie powinien odbyć pokaz mody. Ale stało się, potem przyszedł czas na refleksję i modlitwę.

Gdy w miniony piątek w kościele św. Augustyna odbyła się Msza św. oraz specjalne nabożeństwo, w którym wzięły udział tłumy wiernych, cel był oczywisty: przebłagalny, a chodziło – jak napisali, zapraszając do uczestnictwa, proboszcz i księża z parafii św. Augustyna – o zgorszenie spowodowane pokazem mody w ich kościele. Wiele osób mogło poczuć się oburzonych miejscem prezentacji. A pewnie nikt nie miał wątpliwości, że w przestrzeni sakralnej tego typu przedsięwzięcia nie powinny się odbywać.

TĘCZOWY ZAWRÓT GŁOWY

NAJPIERW TĘCZA STAŁA PRZEZ KWARTAŁ W BRUKSELI PRZED PARLAMENTEM EUROPEJSKI. NASTĘPNIE ZOSTAŁA PRZENIESIONA DO WARSZAWY, NIE WIADOMO DLACZEGO, NA PLAC ZBAWICIELA.

Potem, zgodnie z porozumieniem między Instytutem Mickiewicza, który jest dysponentem instalacji, a ludźmi naszej umiłowanej Hanny Gronkiewicz-Waltz, miała zostać rozebrana we wrześniu ubr., ale ludzie HGW zgodzili się na przesunięcie terminu do końca stycznia br. Niedługo minie rok, a mimo to tęcza, jak stała, tak dalej stoi na Placu Zbawiciela i nie wiadomo dlaczego tam i dlaczego tak długo.

BUDKA DLA NIELETNICH

Nie ma jak ciekawostki. Warszawskie Centrum Nauki Kopernik, jedyne takie w Polsce, oprócz ciekawostek ze świata nauki, czyli czegoś dla ducha, zaproponował także coś dla ciała.

Konkretnie, skierowane do młodych, bardzo młodych, a szczególnie bardzo bardzo młodych ludzi, ciekawostki z życia seksualnego ludzi zupełnie dorosłych. W tzw. różowej budce CNK (nie mylić z „Zieloną budką”) dzieci w wieku co najmniej 12 lat (acz to tylko rekomendacja, mogą mieć np. 6 lat) mogły dowiedzieć się „jak to się robi”, i to w wersji hard. Bo budka informowała malucha nie tyle o tym, że dzieci rodzą się z miłości rodziców, ale o sferach erogennych; a szczególnie, co z ich uruchamiania wynika.

SZYBSZA OD PIŁSUDSKIEGO

KONIEC 1918 ROKU PRZYNIÓSŁ POLSCE NIE TYLKO NIEPODLEŁOŚĆ PO PONAD STU LATACH ZABORÓW. TAKŻE (ACZ ZNAJ PROPORCJUM MOCIUM PANIE) STRASZLIWĄ EPIDEMIĘ GRYPY. 

Przyszła razem z wojskiem, które pod koniec wojny przemierzało setki kilometrów. Grypa odnotowane najpierw w okolicach Lwowa, przyjechała koleją do Krakowa, by jesienią, kilka tygodni przed brygadierem Józefem Piłsudskim, wracającym z Magdeburga, pojawić się w Warszawie.
Strach miał duże oczy, mówiło się: rano jesteś zdrowy, a wieczorem idziesz do piachu. Ale niebezzasadnie, wszak ludzie padali jak muchy. Ulica mówiła, że to zaraza, a o grypie zaczęto przebąkiwać dopiero w październiku. Komisja zdrowia publicznego przy odchodzącej do historii Radzie Regencyjnej, na początku listopada ostrzegała przed grypą i wskazywała, co robić, by nie zachorować. M.in. trzeba było… unikać zgromadzeń.

JEDNA SZTUKA SZTUKI

CZY RUCHOME KLATKI Z NAGIM MĘŻCZYZNĄ OCIERAJĄCYM SIĘ W NIEDWUZNACZNY SPOSÓB O FIGURĘ CHRYSTUSA PRZYBITEGO DO KRZYŻA TO ABY NA PEWNO SZTUKA?

Ci, którzy widzieli film Jacka Markiewicza „Adoracja”, doskonale wiedzą, jak jest drastyczny i obrazoburczy. Tak też oceniło obraz kilkaset osób, które wzięły udział w proteście przed warszawskim Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski. Zdaniem uczestników protestu, w filmie pokazywanym w ramach prezentacji polskiej i brytyjskiej sztuki współczesnej pokazywany na wystawie „British British – Polish Polish: sztuka krańców Europy w latach 90. i dziś”, dokonano profanacji.

BOHATERIOWIE BEZ GROBÓW

NIE WIADOMO, GDZIE MAJĄ GROBY. PRZEZ LATA BLISCY, ZNAJOMI ZAPALALI IM LAMPKI W MIEJSCACH SYMBOLICZNYCH. TYLKO NIELICZNI, TAK JAK CI, KTÓRYCH GROBY ODKRYTO NA ŁĄCZCE, DOCZEKAJĄ SWOICH GROBÓW.

O anonimowych grobach żołnierzy wyklętych – żołnierzy powojennej konspiracji wielu dowiedziało się po tym, gdy wiosną 2012 r. na warszawskim Cmentarzu Powązkowskim na tzw. kwaterze Ł., tzw. Łączce, na tyłach Cmentarza Wojskowego, rozpoczęły się ekshumacje. Przez lata ta okolica przewijała się jako miejsce domniemanego pochówku osób z podziemia niepodległościowego, niemniej o ofiary nikt nie miał prawa się upomnieć. 

CZŁOWIEK Z GRUBEJ KRESKI

CZŁOWIEK NIEPRZECIĘTNY, POSTAĆ, KTÓRA SIĘ WYBIJAŁA, PATRIOTA ZAWSZE GOTOWY DO SŁUŻBY POLSCE. TAKIE OPINIE DZIŚ DOMINUJĄ. CZY BĘDĄ TAKIE SAME, GDY ŻAŁOBA JUŻ MINIE?

Chwila nie sprzyja krytyce. Jednak Tadeusz Mazowiecki był politykiem i politycznym ocenom będzie podlegać także po śmierci. Tym bardziej, że nie zawsze był postacią jednoznaczną. Krytyka nie będzie łatwa, bardzo ciężko będzie np. napisać prawdziwą, nie hagiograficzną książkę o Tadeuszu Mazowieckim. Widać to już dziś, po pierwszych okazjonalnych publikacjach i głosach hołubiących go środowisk.

WYSZŁO SZYDŁO Z WORKA

SAME POŻYTKI WYSZŁY Z REFERENDUM W SPRAWIE ODWOŁANIA NASZEJ UKOCHANEJ PREZYDENT HANNY GRONKIEWICZ WALTZ, POZORNIE NIEUDANEGO.

Bo co prawda nadal zasiada w warszawskim ratuszu, ale plusów dodatnich głosowania jest więcej niż ujemnych minusów. O niektórych już pisaliśmy, teraz kolejne. Liderzy stołecznej opozycji wzięli się do roboty. Ogłosili, że będą pilnować naszą ukochaną Hannę GW, żeby przez rok do wyborów, utrzymała tempo jak w kampanii referendalnej i dotrzymała złożonych obietnic. Ogłosili też zastąpienie panią prezydent własnymi, dobrymi, kandydatami.

CINTORIN POD OSTERVOU

Symbolický cintorín pri Popradskom plese pod strmou skalnou stenou Ostrvy je miestom, kde sú na pamiatku obetiam Vysokých Tatier umiestnené pamätné tabule s menami ľudí.

L'udí, ktorí zahynuli vo Vysokých Tatrách, ale kde nie je nikto pochovaný. Autorom myšlienky na vytvorenie centrálneho pamätníka tatranských obetí bol akademický maliar Otakar Štáfl z Prahy. Projekt kaplnky vypracoval Ing. Róbert Vosyka z Popradu. Prvé symbolické, ručne vyrezávané kríže sú od rezbára Jozefa Fekiača - Šumného z Detvy. Drevorezbu v interiéri kaplnky urobil Ladislav Tfirst.

Muzeum za bramą krzyża

Ks. Tadeusz Bożełko nie ma wątpliwości, co jest najważniejsze w Muzeum bł. ks. Jerzego Popiełuszki. Nie emocje i szczególna atmosfera, lecz nauczanie i duchowy przekaz dany nam przez ks. Jerzego.

Każdego zwiedzającego ma odnotowywać specjalny licznik znajdujący się przy wejściu do muzeum. Tak jest jednak tylko teoretycznie, bo licznik nie każdego zdoła wychwycić. Dlatego liczba ok. 600 tys. osób, którzy już zwiedzili muzeum, jest tylko orientacyjna, ale o tyle ważna, że pokazuje, ile osób mogło zostać poruszonych tym, co zobaczyli.

HORROR, CO TA PANI ROBI

ROZMOWA Z PROFESOREM PIOTREM GLIŃSKIM Z PAN, SOCJOLOGIEM I EKONOMISTĄ, PRAWDOPODOBNYM KANDYDATEM NA PREZYDENTA WARSZAWY 

Działacze warszawskiej PO organizują w niedzielę 13 października wielkie grzybobranie. Pan też wybiera się w tym dniu do lasu?

Przede wszystkim wybieram się na referendum w sprawie odwołania prezydent Gronkiewicz-Waltz. I choć jedno drugiego nie wyklucza, nie będę miał czasu na grzybobranie - mówi prof. Gliński

A czy 400 tysięcy warszawiaków znajdzie czas na pójście do lokali wyborczy? Mniej więcej tylu musi wziąć udział w referendum, żeby było ważne.

CICHE, MISTYCZNE TATRY

Ciche, mistyczne Tatry, owe wieczne głusze

zimowych, śnieżnych pustyń, owe zapadliska

niedostępne wśród złomów, gdzie jeden się wciska

mrok i gdzie wicher końcem swych skrzydeł uderza

z głuchym jękiem, jak końskie na polu kopyto,

uderzające w zbroję martwego rycerza:

ty, pustko, w siebie wołasz błędną ludzką duszę...

BYŁA SOMNA PROCESYJA

ROCZNICE BITWY POD WIEDNIEM ZAWSZE OBCHODZONO W POLSCE NADZWYCZAJ UROCZYŚCIE. SŁAWIONO POLSKI ORĘŻ, WSPOMINANO POTĘGĘ RZECZYPOSPOLITEJ. ALE CELEBRACJA ZWYCIĘSTWA BYŁA POLAKOM SZCZEGÓLNIE POTRZEBNA

Rocznice bitwy pod Wiedniem zawsze obchodzono w Polsce nadzwyczaj uroczyście. Sławiono polski oręż, wspominano potęgę Rzeczpospolitej. Ale celebracja zwycięstwa była Polakom szczególnie potrzebna po utracie wolności. Ważne rocznice narodowe obchodzono w Polsce od średniowiecza. 
Czczono rocznice zwycięstwa pod Grunwaldem, czy zdobycia Smoleńska w 1611 r. Rocznicę Grunwaldu polecił czcić sam zwycięzca, Władysław Jagiełło. Król nakazał – pisał Jan Długosz – by święto „ojcowie zalecili synom, wnukom i prawnukom i wszystkim potomkom swoim święcenie i uroczyste obchodzenie dnia tego”.

PILECKI ZAMIAST CZTERECH SPIĄCYCH

To dopiero pierwszy etap walki o usuniecie pomnika „Czterech Śpiących” i postawieniu w tym miejscu pomnika rotmistrza Pileckiego – podkreślają warszawscy radni PiS.

Pierwszy etap rozegrał się w końcu sierpnia, gdy warszawscy radni Platformy Obywatelskiej ramię w ramię z postkomunistami z SLD zagłosowali przeciw wnioskowi o wprowadzenie pod obrady uchwały dotyczącej zastąpienia komunistycznego Pomnika Braterstwa Broni (tzw. Czterech Śpiących) pomnikiem rotmistrza Witolda Pileckiego, polskiego bohatera, zamordowanego przez komunistów.

PRAHA